Әр түрлі бассейндер мен кен орындарының көмірі шығу тегі, құрамы, құрылымы, сондай-ақ технологиялық және тұтынушылық қасиеттері бойынша ерекшеленеді. Аэрация аймақтарында жату, өндіру аймағынан өнеркәсіптік пайдалану орнына жеткізу, ұзақ мерзімді сақтау сияқты факторлар көмірдің сапасына әсер етуі мүмкін, нәтижесінде өмірлік циклдің әртүрлі кезеңдерінде отын тотығуға ұшырауы мүмкін.
Тотығу көрсеткіші көмір затының химиялық өзгерістері мен ыдырауын көрсететін көрсеткіш болғандықтан, сәйкесінше көмірлер мен оларды қайта өңдеу өнімдері тотығуға және өздігінен жануға бейімділігімен сипатталады, көмірлер мен оларды қайта өңдеу өнімдерінің осы көрсеткіштерге сәйкес жіктелуі жасалды.
Қазақстан Республикасының Үкіметі 2010 жылғы 17 шілдедегі № 731 қабылдаған “көмірдің қауіпсіздігіне және оларды өндірудің, өңдеудің, сақтаудың және тасымалдаудың өндірістік процестеріне қойылатын талаптар” техникалық регламентінің талаптарына сәйкес тотыққан көмірді жіктеу, көмір өнімінің қауіпсіздігін айқындау үшін көмірдің тотығуын бағалау әдісі қажет.
Көмірдің тотығу сатысы мен тотығу дәрежесін анықтау әдістерінің бірі-петрографиялық әдіс. Бұл әдіс халықаралық деңгейде танылғанын атап өту маңызды. “Ұлттық сараптама және сертификаттау орталығы” АҚ Павлодар филиалының сынақ орталығы өз саласында аккредиттеуге ие және сертификаттау сынақтарын жүргізу кезінде көмір петрологиясы жөніндегі Халықаралық комитеттің (ICCP) ұсынымдарын ескере отырып, көмірдің тотығуын анықтаудың петрографиялық әдісін қолданады.
Әдіс төмен температурада тотығу кезінде пайда болатын көмір дәндерінің өзгерген массасының құрамын микроскоппен санауға негізделген және төмен, орташа және жоғары дәрежелі көмірлер үшін қолданылады.
“Ұлттық сараптама және сертификаттау орталығы” АҚ Павлодар филиалы үлгілерді сапалы дайындау үшін заманауи жабдықтармен жабдықталған. Сынақ орталығы өз жұмысында ecopress 102 Автоматты прессін пайдаланады және оңтайлы қатаю температурасымен таңдалған байланыстырғыштарды тәжірибелік түрде пайдаланады. Аншлиф-брикеттерді жылтыратуды Accura 102 тегістеу-жылтырату станогында мамандар жүргізеді.
Толығырақ ақпарат алу үшін Павлодар қ., Жамбыл к-сі, 2 мекенжайы бойынша хабарласуға болады , тел.: 8 (7182) 390-688 (ішкі. 9033, 9032), e.mail: icpf@mail.ru

Токарева А. В.
АҚ Павлодар филиалының
“Ұлттық сараптама және сертификаттау орталығы”
сынақ орталығының бас маманы