Тұрақты даму бұл болашақ ұрпақтың өз қажеттіліктерін қанағаттандыру мүмкіндігіне нұқсан келтірмей, қазіргі заманның қажеттіліктерін қанағаттандыратын даму.
Тұрақты даму мақсаттары (ТДМ) — 2015 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясы «барлықтар үшін жақсы және тұрақты болашаққа қол жеткізу жоспары» ретінде әзірлеген 17 өзара байланысты мақсаттардың жиынтығы. Бұл мақсаттар Бас Ассамблеяның қарарында «2030 жылға дейінгі күн тәртібі» деп аталды және олар Мыңжылдықтың даму мақсаттарын алмастырды. Бас Ассамблеяның «Біздің әлемді қайта құру: орнықты даму саласындағы 2030 жылға дейінгі күн тәртібі» қорытынды құжатында 17 жаһандық мақсат пен 169 тиісті міндет бар.
ISO 22000-нан астам халықаралық стандарттарды және онымен байланысты құжаттарды жариялады, олар халықаралық ынтымақтастыққа негізделген халықаралық танылған нұсқаулар мен мазмұн құрылымы болып табылады. Консенсусқа сүйене отырып, олар инновацияның негізі болып табылады, сонымен қатар үкіметтерге, өнеркәсіпке және тұтынушыларға Тұрақты даму мақсаттарының әрқайсысына үлес қосуға көмектесетін маңызды құралдар болып табылады.
ISO стандарттары тұрақты даму мақсаттарына (ТДМ) қалай ықпал етеді?
Тұрақты даму тұжырымдамасын дамытуға көбірек адамдар қызығушылық танытатындығын ескере отырып, ISO стандарттары осы тақырыпқа айқындық әкеледі. Өндірушілер де, сатушылар да қабылданған шешімдер мен жасалған әрекеттердің салдарын көбірек түсінеді. Бұрын көптеген бизнес шығындары ескерілмеген, бірақ қазір ISO стандарттары оларды анықтауға және шешім қабылдау процесіне қосуға мүмкіндік береді. Мұндай механизм «мобильді» және «жауапты» бизнесті жүргізуге ықпал етеді.
Егер Біз, танымал стандарт ISO 9001 сапа менеджменті жүйесін алсақ, ағымдағы жылдың 23 ақпанында техникалық басқару кеңесінің 75/2023 ISO қарарымен ISO 9001:2015 стандартына климаттың өзгеруі мәселелеріне қатысты 4.1 және 4.2-тармақтарына өзгерістер енгізілді. Барлық негізгі ISO стандарттарына ұқсас өзгерістер енгізіледі.
1-суретте ISO барлық ТМД дамуына қалай үлес қосатыны туралы инфографиканы көруге болады. Мұнда сіз ISO стандарттары ең көп әсер ететін салалармен таныса аласыз.
Сур.1
Қазақстан ТДМ жетістігін қалай қолдайды?
Қазақстанда ТДМ іске асыру және оған қол жеткізу процесі БҰҰ өкілдері тарапынан да, Қазақстан Республикасы Үкіметі тарапынан да тұрақты мониторингте тұр. ТДМ-ға тиімді қол жеткізу үшін орнықты даму саласындағы мақсаттарға қол жеткізу көрсеткіштері бойынша мекемеаралық және сараптамалық топ (ВАСТ- ТДМ) БҰҰ-ға мүше әрбір мемлекет үшін осы индикаторларды ұлттандыру мүмкіндігімен жаһандық индикаторлар жүйесін әзірледі. Бүгінгі таңда ТДМ-ға қол жеткізу бойынша Қазақстанның мониторинг жүйесі 280 индикаторды қамтиды, оның ішінде 205 жаһандық және 75 ұлттық индикатор.
МЖСРжМ бөлімінің сектор меңгерушісі
Ақмарал Елемесова